VLUCHT - het proces

Af en toe komt er iets voorbij dat je grijpt en niet meer loslaat. Dat gebeurde mij bij het thema van de wedstrijd, uitgeschreven door Quiltfestival Noord Groningen 2016. In het najaar van 2015 kwam er bij mij voor het eerst een bericht voorbij, wat me opmerkzaam maakte op het festival en de wedstrijd. Het thema voor de categorie art-quilts was VLUCHT, wat op veel verschillende manieren geïnterpreteerd en weergegeven kan worden. De gestelde afmeting voor de art-quilt is 100 x 120 centimeter, een afwijking van 10% is toegestaan. Aangezien ik nog nooit zo'n grote art-quilt heb gemaakt, en normaal gesproken sieraden en tassen maak, ben ik niet in de start houding gesprongen, maar verder gegaan met waar ik mee bezig was.

Kennelijk gaat zoiets in je onderbewustzijn een eigen leven leiden, want eind januari 2016 voelde ik de noodzaak om iets op papier te gaan zetten en begon het idee vorm te krijgen, dat ik zo'n quilt wilde maken en mee wilde doen met de wedstrijd. Begin februari ben ik gestart, een krabbel op een A4 en een correspondentie met de organisatie van de wedstrijd, omdat ik bang was niet op tijd klaar  te zijn om de foto's vanuit Noorwegen op tijd in Nederland te hebben.
Mijn man Huib en vriendin Miny hebben mijn 'reis' meegemaakt en die reis en het proces wil ik hier nu delen.

Dat ik wegen ging maken met het Flying Geese driehoekje (het patroon voor de traditionele en hedendaagse quilt wedstrijd) erin stond vast, hoe het er verder uit zou zien.... poppetjes en ogen, water en.... dat inzicht komt onderweg wel. Duidelijk is wel, dat ik abstracter te werk zal gaan dan op mijn tekening.

En nu aan de slag, waar te beginnen. Een stuk ondertapijt aan de muur gehangen, nu heb ik een plek om de stof op vast te spelden en met de opbouw van mijn quilt te starten. Eerst een tussenvulling op een achtergrond van katoen geplakt en dat op mijn 'quiltwand' gespeld. Een wit vlak dat gevuld moet worden. Alle stoffen die ik gebruik in deze quilt, zijn zelf geverfd, met uitzondering van de synthetische stoffen.
Als eerste de wegen gemaakt, die heb ik nodig in verband met de plaatsbepaling van mijn voorstelling. Evolon als ondergrond, omdat ik de weg misschien later nog verder wil bewerken en omdat het een mooie zachte uitdrukking heeft, met daarop driehoekjes in verschillende soorten katoen en zijde, voorzien van een plaklaag.

Mijn eerste weg is klaar, ik besluit er nog twee bij te maken, dan kan ik een plaats bepalen op mijn wand. Op dit moment zitten mijn drie wegen nog samen op een lap, het begin is er.

De wegen voeren naar een veilige plek, op zoek naar de juiste stof en de uitvoering ervan. Een met sneeuw geverfde mandala wordt het.

De kleur voelt goed, nu de stof voorzien van een plaklaag, in segmenten verdelen en op een witte lap katoen vastmaken. En daarna met de hand door borduren.

Nu kan er besloten worden, waar de diverse onderdelen een plek krijgen. Inmiddels zijn de wegen voorzien van een zwarte achtergrond, gemaakt uit een oude, feestelijke broek van crêpe stof. En ook een zwarte schijf van vlieseline, die de plek waar de vlucht begint aangeeft is inmiddels op de wand verschenen. In dit stadium zit alles alleen nog maar vastgespeld, zo kan ik overal bij en dingen nog aanpassen.

Voor de bovenkant van de quilt besluit ik een stof van krantenpapier te maken. Veel artikelen over vluchtelingen uit de Noorse kranten gebruik ik hier voor, evenals steekwoorden en kreten die bij me opkomen, zowel geschreven als afgedrukt met de printer. Alles wordt op een ondergrond geplakt en daarna geschilderd met acrylverf. Ik vind het teveel en te opvallend en bewerk het hele oppervlak met twee kleuren acrylverf  met gebruik van twee verschillende sjablonen. Nu ziet het eruit zoals ik wil, dus kreukelen maar, om de krant op stof te laten lijken. Verschillende lagen stof erop uitgeprobeerd, uiteindelijk gekozen voor stukken zwarte tule en een afdeklaag van synthetische organza, die erop geplakt wordt, waarna de hele lap doorgestikt wordt, om vervolgens, als eerste onderdeel en plaatsbepaler, boven op de quilt te worden genaaid. Dit blijkt achteraf een enorme handicap te zijn bij de rest van het quilten, omdat de stof van krantenpapier toch stugger is dan normaal en flink in de weg zit. Dat weet ik dan voor de volgende keer....

Nu is de ruimte tussen de wegen aan de beurt. Ik weet zeker dat de zee erbij moet en ga daarmee aan het werk. Allerlei stroken stof worden op de achtergrond gespeld, vastgenaaid en met free motion quilting doorgestikt. Vervolgens met een zigzagsteek in free motion de golven gemaakt. Het begint ergens op te lijken.

Nog steeds zitten de andere onderdelen niet vast. Nu wordt het tijd om de laatste witte baan op te vullen. Op zoek naar een stof vind ik een met ijs geverfde lap, die twee dingen uitdrukt, gevaar en veiligheid, iets wat beide van toepassing is op de vlucht routes. En op de stof bovenin heb ik wat gesso gestreken, zodat ik er later met mettalic verf een indruk van vuurgloed kan geven.

En dan alles weer vastspelden en het eerste poppetje uitproberen. Gemaakt van met verf en glanzend pigment bewerkte lutrador, uitgesneden met mijn soldeerbout. Even vastspelden om te zien hoe het wordt.... en gelijk de vuurgloed even vastleggen.

Hoeveel worden het er? Die keus laat ik nog even wachten. Ook even nadenken over een achtergrond. Zo opgespeld geven ze een mooie schaduw, maar zijn ze veel te kwetsbaar met transport. De bedoeling is, dat ze kwetsbaar zijn, vandaar alleen het poppetje, zonder kleding of bezittingen, maar wel met een stoere houding, ten slotte hebben ze de moed om op de vlucht te gaan.

Nu eerst de schijf doorstikken, alle witte delen worden intensief doorgestikt met wit garen. De lege plek in de schijf symboliseert de ruimte die er in iedere samenleving is, om mensen op te vangen en een veilige plek te bieden. En dan de wegen vastzetten, over de lengte vastgenaaid en afgewerkt langs de witte kant met rood papierdraad, dat accentueert de richting. Over de middenlijn wit papierdraad, dat krijgt nog een verder vervolg.

Accenten aanbrengen in water en vuur. Het vuur, of de asresten symboliseren de plek waarvandaan wordt gevlucht en komt rechts onderin de quilt. Stukken organza zijde en synthetische organza worden over de quilt gelegd, vastgenaaid en gedeeltelijk weggebrand met een warmtepistool.

Voor het vuur leg ik verschillende lagen tule en synthetische stoffen op elkaar, stik ze door met zwarte katoen en brand delen weg met het warmtepistool. Daarna wordt de stof in stukken geknipt, uit elkaar geschoven en op de quilt bevestigd.

De afwerkingsfase begint te naderen. Even een overzicht van hoe het er nu uitziet en besluiten hoe verder te gaan.

Nu toch besluiten nemen over de poppetjes, inmiddels heb ik een hele reeks gemaakt en ze voorzien van een zwarte schaduwrand, gesneden met de soldeerbout uit vlieseline.

Teveel, zal ik ze weglaten? Nee, ze zijn een onderdeel van mijn verhaal, nog even puzzelen en daar zijn ze, zo ga ik ze vast zetten.

Ondertussen ben ik 's morgens vroeg ook bezig om ogen te maken. Hiervoor gebruik ik wateroplosbaar vlies, restjes katoen en zijde, draadjes en borduur alles samen met verschillende soorten garen. De ogen staan voor de ogen die gericht zijn op de vluchtelingen, in positieve of negatieve zin. Tevens staan ze voor de opvang locaties waar iedere vluchteling uiteindelijk belandt, en het zwarte gat waar je in terecht komt na je vlucht, in afwachting van, en met hoop op een plek om een nieuw leven te beginnen in een veilige omgeving.

En dan de laatste loodjes, de vlucht is bijna ten einde. De poppetjes worden met de hand vastgezet, de ogen krijgen hun plek in het geheel, de witte draadwegen lopen naar de zwarte gaten en met rood draad wordt het vuur/ as gebied geaccentueerd.

En op 26 februari kan ik de foto's naar Nederland sturen. Mijn vlucht is ten einde, wat heb ik veel geleerd in deze drie en een halve week. En wat ben ik bezig geweest met de enorme aantallen vluchtelingen en de ellende die ze onderweg meemaken. Maar ook met onze eigen omgeving en kinderen en kleinkinderen. En mijn onbegrip voor de mensen die geen begrip hebben voor het feit, dat iedereen op zoek kan en mag gaan naar betere levensomstandigheden. Laten we hopen, dat dit een veilige omgeving blijft, zowel voor ons, als voor de mensen, die ook graag een plek willen vinden in onze samenleving.

Nu zit het er echt op. Ik ben enorm blij met het eindresultaat en de beloning voor mijn werk en het feit dat er over twee jaar een winnaarstentoonstelling is, waar ik aan mee mag doen. Dank je Miny, dat je meegereisd bent en ook nog bij de prijsuitreiking was, helemaal mooi. En Huib, dank je wel voor je geduld met mijn proces. En verder iedereen die mij gefeliciteerd en gecomplimenteerd heeft, bedankt daarvoor.
Hieronder nog het verhaal wat ik ingeleverd heb, maximaal 200 woorden, best lastig en een overzicht van het materiaal dat ik gebruikt heb.

Vlucht, het verhaal.

Vlucht, materialen lijst.